Onderzoeksrapporten KABK en WdKA

  • kunstonderwijs

Op 23 maart jl. verscheen het onderzoeksrapport van onderzoeksbureau Bezemer en Schubad naar de werkcultuur op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag. Als gevolg van dit rapport stapte directeur Marieke Schoenmakers op. Tot het onafhankelijke onderzoek werd opdracht gegeven naar aanleiding van de berichten in NRC in oktober 2020 over ernstig grensoverschrijdend gedrag en een onveilige werkcultuur op de academie. Van hetzelfde onderzoeksbureau verscheen op 31 maart het rapport over een onderzoek naar de leer- en werkomgeving binnen de Willem de Kooning Academie (WdKA) in Rotterdam. Aanleiding daarvoor was een aantal meldingen die in november 2020 op een Instagram-account werden geplaatst.

O O O

KABK

Uit het onderzoeksrapport over de KABK blijkt dat er aan de onderwijsinstelling een te geringe verbondenheid wordt ervaren. Doordat de directeur te weinig investeerde in verbinding, ontstond een klimaat waarin velen naar eigen inzicht handelden waarmee een onvoorspelbare situatie ontstond. Ook wordt geconcludeerd dat thema’s als diversiteit en inclusie nog onvoldoende op de agenda staan. Door veel studenten werd de cultuur op de onderwijsinstelling, waarbij studenten door sommigen werden benaderd als waren zij reeds werkzaam in de ‘harde wereld’ van de kunstenaar, als beschadigend ervaren. Om dit te veranderen zal er iets aan de bedrijfscultuur moeten veranderen. Een breed gedeeld bewustzijn en kennisstand over ongewenst gedrag lijkt te ontbreken. 

Betrek studenten zoveel mogelijk bij al deze stappen naar verbetering

Het onderzoek geeft een aantal aanbevelingen waaronder het opstellen van een Plan van Aanpak, het versterken van het personeelsmanagement, het organiseren van gesprekken met de medewerkers van de werkplaatsen over hun gevoelens van onvrede met de huidige gang van zaken en het creëren van ruimten waarin docenten en studenten zich afzonderlijk van elkaar kunnen terugtrekken. Ook wordt geadviseerd om duidelijk te communiceren over de gewenste koers en te onderzoeken of alle medewerkers zich hieraan willen en kunnen conformeren. Wat betreft de sociale veiligheid is het advies onder meer om twee externe vertrouwenspersonen aan te stellen – die voldoende ruimte en mandaat krijgen – en daarbij te streven naar diversiteit. Daarnaast wordt geadviseerd een schoolpsycholoog aan te stellen, die tevens ondersteunend naar medewerkers kan zijn ten aanzien van studenten met psychische problematieken. Verder luidt een advies haast te maken met het organiseren van trainingen didactische vaardigheden – in de breedste zin van het woord. Naast nog vele andere aanbevelingen, luidt de laatste: “betrek studenten zoveel mogelijk bij al deze stappen naar verbetering”. 

WdKA

Ook op de WdKA werd onderzoek gedaan door onderzoeksbureau Bezemer en Schubad. Het onderzoek richtte zich op de leer- en werkomgeving binnen de academie. Er werd enerzijds gekeken naar specifiek grensoverschrijdend gedrag en anderzijds naar de algemene leer- en werkomgeving. Het onderzoek bevestigt dat er sprake is van onaanvaardbaar grensoverschrijdend gedrag en dat sommige groepen studenten en medewerkers binnen de WdKA te maken hebben gehad met discriminatie. Echter, vanwege het kleine aantal respondenten kan het rapport niet worden gezien als het resultaat van een algemeen onderzoek naar de werk- en leeromgeving, het geeft wel een beeld. De onderzoekers bevelen aan om te bekijken welke voorwaarden nodig zijn om diversiteit en inclusie verder te verbeteren en te overleggen met studenten om een gedragscode te ontwikkelen met betrekking tot het gebruik van social media. Ook wordt aanbevolen na te gaan of er voldoende wordt gedaan om de werkdruk tot een acceptabel niveau terug te brengen, rekening houdend ook met de balans tussen theorie en praktijk. Tot slot luidt een advies om te onderzoeken of de zichtbaarheid, rol en positie – evenals de professionele geheimhoudingsplicht – van de vertrouwenspersonen voldoende duidelijk is voor studenten. 

En nu?

Beide onderwijsinstellingen hebben actief gereageerd op de onderzoeken, passende eerste maatregelen genomen en werken verder aan een verbetering van de cultuur binnen de betreffende onderwijsinstelling. Zie voor meer informatie daarover de websites van beide kunstacademies: kabk.nl en wdka.nl.

U kunt de rapporten ook hier downloaden: KABK en WdKA.

Meer Artikelen

ADVERTENTIES