Verkiezingen

Toen de VVD aantrad als grootste regerende partij in 2010, waren de gevolgen voor de gehele cultuursector niet best. Die gevolgen ervaren we nog steeds. Dat geldt overigens niet alleen voor de cultuursector, maar dat terzijde.

In de loop van Ruttes kabinetten na de eerste, ging het met de kunst en cultuur, of met de waarde die eraan werd toegeschreven ietsje beter, maar het is altijd pappen en nathouden gebleven. En er kwam van alles voorbij om de schade die de sector had geleden te compenseren: instrumentaliseren van de kunst, impact, maatschappelijke betekenis van kunst, Fair Practice Code, om maar wat te noemen. De hele sector was en is onderdeel van een ontdekkingstocht, en dat is prima.

Toen de VVD aantrad in 2010, waren de gevolgen voor de cultuursector niet best

Een van de bewegingen in die ontdekkingstocht gaat over eerlijke betaling voor makers: fair pay. Organisaties, waaronder Platform BK, maakten en maken zich hard voor een eerlijke betaling voor alle makers. Want het uurloon van heel veel makers is heel laag. Er zijn voorbeelden te over – niet alleen in de beeldende kunst, ook bij de podiumkunsten, letteren, et cetera – van makers die zestig tot tachtig uur per week werken en toch niet boven het minimumloon uitkomen. Daarnaast zijn er tal van voorbeelden van makers die noodgedwongen een kleine baan naast hun makerschap hebben voor meer financiële ruimte en voortdurend bezig zijn om voldoende tijd over te houden voor hun kunstenaarschap. Maar hoe ver kom je als maker als je een groot deel van je tijd moet besteden aan het verdienen van geld zodat je jezelf kunt sponsoren?

Het uurloon van heel veel makers is heel laag

Er zijn mensen die zeggen dat kunstenaars die niet van hun werk kunnen leven dan maar moeten stoppen met maken, er zijn politieke partijen die zeggen dat als je niet van kunst kunt leven het niet meer is dan een hobby. Dat zijn overigens dezelfde partijen die vinden dat we ons erfgoed goed moeten bewaken. En dat zijn ook de partijen die zich niet afvragen hoe het erfgoed van de toekomst tot stand komt. Ik begin af te dwalen.

Fair pay, dat lijkt me een goed idee, maar dan wel met extra geld, zodat niet alleen de happy few eerlijk betaald worden. Extra geld betekent ook dat makers serieuzer worden genomen en dat er ruimte blijft voor experiment, uitproberen, mislukken en opnieuw proberen, een proces dat erbij hoort.

Bij sommige partijen is het zelfs de bedoeling dat er extra geld bijkomt om die fair pay te bekostigen

Inmiddels heeft gelukkig een deel van de politieke partijen het principe van fair pay opgenomen in hun verkiezingsprogramma (zie ook het artikel Kiezen voor Cultuur) en bij sommige partijen is het zelfs de bedoeling dat er extra geld bijkomt om die fair pay te bekostigen. Een lange en geduldige lobby begint meer en meer vruchten af te werpen. Wat er met die vruchten gebeurt hangt mede af van de verkiezingen op 22 november.