Onzekerheid

Mensen houden van eenduidigheid, niet allemaal en niet helemaal, maar toch, in de regel doen we het als soort goed bij eenduidige situaties, zonder onzekerheid. Daartegenover zijn er natuurlijk genoeg mensen die juist de twijfel opzoeken, die op de uitkijk staan voor verwondering en nieuwe perspectieven omarmen. Kunst leent zich uitstekend voor een zoektocht naar onzekerheid en balanceert graag op de rand van onvoorspelbaarheid.

Kunst omarmt onduidelijkheid, in een poging die te duiden en angst te kanaliseren. Tegelijkertijd brengt kunst daarmee twijfels en onzekerheden, iets waar mensen zich in het algemeen als in een reflex tegen afzetten. En het roept in diezelfde reflex wantrouwen op, ook bij politici, we kennen de voorbeelden. Je zou ervan uit kunnen gaan dat binnen de categorie ‘houdt van eenduidigheid’, er een relatief grote groep is die kunst niet een heel warm hart toedraagt. Want waarom zou je overhoophalen wat in het hoofd al zo duidelijk is? Een plus een is twee en daar maken we liever niet zoiets van als ‘anderhalf plus een half’.

Kunst omarmt onduidelijkheid, in een poging die te duiden en angst te kanaliseren

Deze gedachten gingen door mijn hoofd tijdens het terugkijken van het Paradisodebat dat plaatsvond op 28 augustus jongstleden; de jaarlijkse opening van het culturele seizoen in Amsterdam waar politici en mensen uit de sector met elkaar in gesprek gaan. Het ging onder andere over de waarde van kunst en cultuur en over de vraag wat voor de daar aanwezige politici de gemene deler is als het gaat om het belang van kunst. Wat ook aan de orde kwam: wat zou er gebeuren als de minister-president van dit land voortdurend een lans zou breken voor cultuur, er werkelijk in zou geloven en het niet zou nalaten het belang en de kracht ervan uit te dragen? Toen dacht ik aan die eenduidigheid. Dan zouden misschien ook de mensen die zo aan die eenduidigheid hangen meer waardering krijgen voor kunst en zou de sector sterker staan en niet de hele tijd bezig hoeven zijn met overleven. Dan zou de sector gewoon kunnen leven.

Wat zou er gebeuren als de minister-president van dit land een lans zou breken voor cultuur?

En als het niet gebeurt, dat met de minister-president die een lans breekt voor cultuur, dan zou ik, vooruitlopend op het omarmen van kunst, willen voorstellen gezamenlijk een lans te breken voor het omarmen van onzekerheid. Laten we de veiligheid van eenduidigheid overboord gooien. Vanaf het prilste begin: op de crèche, in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, et cetera. Vervang eenduidigheid door twijfel, onzekerheid en nieuwsgierigheid naar het onbekende. Daar zal niet alleen de cultuursector van profiteren.

Meer Covers & Opinie

ADVERTENTIES