Marketing

In Rotterdam ontving het CBK Rotterdam (Centrum Beeldende Kunst) onlangs de Marketing Award van deze stad, een prijs die jaarlijks wordt toegekend aan “personen of organisaties die de stad […] gebruiken als voedingsbodem om te pionieren en een bijdrage leveren aan een innovatieve oplossing voor maatschappelijke vraagstukken. En […] aan het imago en de promotie van Rotterdam in binnen- en buitenland als een veerkrachtige en toekomstbestendige stad.” De beeldende kunstorganisatie kreeg de prijs met name vanwege het plaatsen van het beeld Moments Contained van de Britse kunstenaar Thomas J. Price, pal voor Rotterdam Centraal.

Goed dat op deze manier beeldende kunst positieve aandacht krijgt en zodoende bij een groot publiek bekend wordt gemaakt. Maar beeldende kunst als marketing; hoe zit dat eigenlijk? Er lijkt iets te wringen aan die combinatie. Wat vind ik daar eigenlijk van, vroeg ik me af, maar kwam daar niet zomaar achter.

Maar beeldende kunst als marketing; hoe zit dat eigenlijk?

Het gebruik van beeldende kunst als marketinginstrument lijkt nieuw, maar na wat navraag bleek dat helemaal niet het geval te zijn. Denk bijvoorbeeld aan de vele sculpturen en mozaïeken van de oude Grieken en Romeinen. Bij opgravingen in Pompeï werden mozaïeken advertenties aangetroffen van zo’n tweeduizend jaar oud; die bleken ook toen al een succesvolle marketingtool. In vroeger tijden – en soms ook nu nog – verwezen sculpturen in de openbare ruimte niet zelden naar macht en aanzien of ze waren in elk geval bedoeld om die te onderstrepen en te vergroten. De leider zette zichzelf en zijn macht in de markt en gebruikte daartoe kunst in de openbare ruimte van de stad.

Er zijn altijd genoeg redenen geweest om beeldende kunst in te zetten voor marketing van een regime, een stad of een product. Het kon (en kan) gaan om identiteit en imago, om politieke propaganda, het vergoten van betrokkenheid van de gemeenschap, toerisme of economie. Vult u maar aan. Het inzetten van beeldende kunst als marketinginstrument in steden en politiek is een veelzijdig fenomeen dat verdergaat dan alleen esthetische overwegingen, terwijl kunstenaars en kunstliefhebbers de kunst juist het liefst vanuit die esthetiek bekijken.

De prijs werd overigens niet alleen toegekend vanwege Moments Contained, het ging de jury ook om de gehele internationale beeldencollectie in Rotterdam, die ruim zestig sculpturen omvat van kunstenaars als Paul McCarthy, Naum Gabo, Ossip Zadkine, en Henry Moore (sculptureinternationalrotterdam.nl).

Het is allemaal heel normaal dus. En toch ben ik er nog niet helemaal uit

Het is duidelijk dat marketing steeds meer en op steeds meer terreinen aan belang wint en dat het ook steeds ‘normaler’ wordt om je daar mee bezig te houden. Miljoenen mensen ‘marketen’ alleen al zichzelf dagelijks via Instagram, TikTok of Tinder, om maar wat te noemen. Dus als mensen zichzelf al zo enthousiast ‘in de markt zetten’, waarom dan niet de beeldende kunst?

In deze BK-informatie vindt u overigens een klein voorbeeld van een combinatie daarvan: zie het artikel ‘Kansen creëren via LinkedIn’.

Het is allemaal heel normaal dus. En toch ben ik er nog niet helemaal uit.