IJdelheid

Een echt ijdel persoon kan zich ervan overtuigen dat diens mening zó belangrijk is dat het alle andere meningen en alle andere personen naar de achtergrond drukt. Dat diens mening zó belangrijk is dat het overschrijden van grenzen wordt gerechtvaardigd of niet eens wordt waargenomen. En zo wordt het mogelijk om zonder het zelf te onthouden, een ander te kleineren, ter ere en meerdere glorie van de eigen doelen en het eigen ego.

Een echt ijdel persoon kan zich ervan overtuigen dat diens mening zó belangrijk is dat het alle andere meningen en alle andere personen naar de achtergrond drukt

In tegenstelling tot wat een ijdele persoon zou denken, kan ijdelheid mensen lelijk maken. Een ijdel mens wil graag gezien worden, soms zo graag dat deze anderen in diens schaduw probeert te zetten. Een ijdele persoon trekt het licht naar zichzelf. Wanneer daar dan ook nog veel succes bij komt, verdwijnt op den duur alle zelfrelativering en die maakt plaats voor egocentrisme en zelfingenomenheid. Dan komen we al snel in de buurt van narcisme, een persoonlijkheidsstoornis.

Hoe zit dat bij kunstenaars? Er zijn genoeg voorbeelden van ijdele, egocentrische en zelfingenomen, succesvolle of minder succesvolle, kunstenaars. We kennen de recente voorbeelden en ook in het verleden zijn er genoeg voorbeelden te vinden. Volgt die ijdelheid en zelfingenomenheid op succes of creëert ijdelheid een grote behoefte aan erkenning en een sterke waardoor succes een bijna logisch gevolg wordt? Worden vooral ijdele kunstenaars succesvol omdat ze zichzelf schaamteloos in de spotlights weten te zetten?

Wanneer ga je de grens over, wanneer wordt ijdelheid jou de baas?

Een kunstenaar heeft misschien sowieso een minimale vorm van ijdelheid nodig om diens werk met overtuiging onder de aandacht van anderen te kunnen en willen brengen. Hier lijkt me sprake van een gezonde hoeveelheid ijdelheid. Maar wanneer ga je de grens over, wanneer wordt ijdelheid jou de baas? En als die ijdelheid doorslaat en jouw succes verder bevordert, moet je daar dan mee stoppen en kun je daar dan nog mee stoppen?

Wat als gaandeweg succes belangrijker voor je wordt dan normale omgangsvormen?

We worden van jongs af aan bestookt en soms geïndoctrineerd met het mantra dat het hebben van succes belangrijk is. Velen van ons geloven dat. Voor hen is een leven dat niet zo succesvol lijkt misschien moeilijk te accepteren. Succes is dan de heilige graal en daar mag veel zo niet alles voor wijken. Het verheerlijken van succes geeft extreme ijdelheid de ruimte, met alle gevolgen van dien. Misschien is het tijd om succes te herdefiniëren en te herwaarderen. Misschien dat gezonde ijdelheid dan zijn gang kan gaan en niet explodeert, en niet meer hand in hand gaat met egocentrisme en zelfoverschatting.