Duurzaam

Maar laten we beginnen bij onszelf.

Het milieu is immers iets wat ook veel beeldend kunstenaars bezighoudt. Ofwel thematisch in werk en tentoonstellingen, of praktisch, in de dagelijkse kunstpraktijk waarbij het dan gaat om materiaalgebruik en gedrag: hergebruik van materialen, het niet gebruiken van bepaalde verfsoorten, minder reizen. Dat laatste is niet altijd makkelijk. Voor veel kunstenaars zijn artist-in-residencies belangrijke momenten in hun carrière. Het brengt nieuw perspectief, nieuwe inzichten, nieuwe manieren van werken en een nieuw netwerk. Het geeft een andere kijk op de wereld waar je soms nog jaren op door kunt gaan.

De grootste bijdrage aan milieuproblemen zou natuurlijk moeten en kunnen komen van grote bedrijven en andere veeluitstoters en veelreizigers zoals politici, popsterren en royals

Een aantal maanden geleden ontvingen we op de redactie een e-mail van een van onze lezers waarin zij haar zorg uitsprak over milieuproblemen en meer specifiek over de impact van reizen per vliegtuig. Haar gevoel zei dat daar in de kunstwereld weinig aandacht voor is en zij noemde in verband daarmee het grote belang dat wordt gehecht aan residencies in het buitenland. Haar suggestie aan ons was om in de rubriek Buitenland meer aandacht te besteden aan mogelijkheden dichter bij huis, en ons op die manier uit te spreken voor een milieuvriendelijkere aanpak.

Een goed punt! Aan de ene kant willen we graag alle mogelijkheden voor beeldend kunstenaars – nou ja, zo veel als mogelijk – onder de aandacht brengen bij onze lezers en aan de andere kant willen we natuurlijk ook zo veel als mogelijk bijdragen aan en ons uitspreken voor een schonere wereld.

Via een footprint kunnen individuen een indicatie van hun vervuilende bijdrage aan de wereld krijgen. Een footprint of voetafdruk gaat ervan uit dat iedere inwoner op aarde gemiddeld 1,8 hectare tot zijn of haar beschikking heeft om goed te kunnen leven. De gemiddelde voetafdruk van Nederlanders is echter 6,3 ha. Als alle mensen zouden leven zoals de gemiddelde Nederlander zouden we om te kunnen overleven meer dan drie keer zoveel ruimte nodig hebben als beschikbaar op onze planeet. Zie ook www.voetafdruk.eu.

Als alle mensen zouden leven zoals de gemiddelde Nederlander zouden we om te kunnen overleven meer dan drie keer zoveel ruimte nodig hebben als beschikbaar op onze planeet

Het zou het zomaar kunnen dat beeldend kunstenaars zelf een betrekkelijk lage voetafdruk hebben (als dat zo is, is dat een pleidooi voor meer beeldend kunstenaars op aarde). Veel-vliegende kunstenaars en de massale bezoeken aan internationale beeldende kunstevenementen zoals diverse biënnales buiten beschouwing latend. Zoals we allemaal begrijpen, daalt de voetafdruk aanzienlijk bij minder vliegkilometers.

Door het Belgische Kunstenpunt is onlangs een kaart met treinroutes opgesteld van steden in Europa die vanaf Brussel binnen 6,5 uur met de trein bereikbaar zijn. Een mooie handreiking om duurzaam te werken en reizen. Dit initiatief willen we ondersteunen door voortaan voor de rubriek Buitenland meer artist-in-residencies binnen het bereik van deze kaart te zoeken. Dat wil niet zeggen dat we mogelijkheden die verder weg zijn niet meer zullen opnemen – daar zitten soms hele bijzondere plekken bij die we onze lezers niet willen onthouden – maar we gaan bewuster op zoek naar mogelijkheden dichterbij.

Met dank aan de briefschrijfster en Kunstenpunt.