Opdracht in Vancouver

Tamar Frank gebruikt licht als medium. In haar installaties zijn locatie en ruimte vaak het uitgangspunt waarbij ze ingrijpt op eigenschappen die specifiek hieraan zijn verbonden. Ze doet veel projecten op locatie en opdrachten in de openbare ruimte. In Vancouver heeft zij dit jaar haar tweede opdracht opgeleverd. Een geïntegreerd lichtwerk in een luxe nieuwbouw residentie op Cambie Street.

In het vliegtuig probeer ik te achterhalen hoe vaak ik al in Vancouver ben geweest: 5, 6 keer? De reis en de stad zijn mij vertrouwd. Ik ga er heen om mijn tweede opdracht in de openbare ruimte op te leveren. Eigenlijk had ik mij er al bij neergelegd dat het waarschijnlijk niet meer door zou gaan, totdat ik twee maanden geleden een mail kreeg: ter info dat ze bezig waren om mijn lichtontwerp in te brengen in de bouw. Totaal verbaasd was ik! Dit werd meteen gevolgd door ongerustheid. Ik had al een jaar niets meer gehoord van mijn opdrachtgever.

cambiestreet2

Het begin
Het begon allemaal 4 jaar geleden. Ik werd benaderd door een jonge vastgoedondernemer Tobi Reyes. Hij was bezig met een droomproject: een nieuwbouw residentie van de grond af gebouwd als eigen primeur. Hij woont schuin tegenover het gebouw waar ik mijn eerste openbare ruimte opdracht heb gemaakt in Vancouver op West Pender Street: een lichtbeeld voor twee torens waarvan de hoogste 120 meter de lucht in reikt. Mijn werk bracht hem op het idee dat zijn gebouw niet alleen bij dag maar ook bij nacht de nodige aandacht verdient. Hij was op reis in Europa met zijn fiancee en wilde mij ontmoeten in Amsterdam. Een paar dagen later troffen wij elkaar in De Balie. In vogelvlucht liet hij mij zijn plannen zien. Een bijzonder gebouw gelegen voor Cambie Bridge, één van de belangrijkste toegangswegen naar Down Town. Met slechts vier verdiepingen, geen hoogbouw maar wel opvallend in zijn ontwerp: deze bestaat uit rondingen en vleugelachtige lagen geheel in het wit. De architectuur in Vancouver is vrij uniform en weinig gewaagd. Dit was daarentegen totaal anders en verfrissend. Ik was meteen enthousiast.

We maakten ter plekke de afspraak dat ik een schetsontwerp zou leveren. Ik ging aan de slag en haakte in op het gegeven van de beweging en de gelaagdheid van de bouw. De dynamiek was niet alleen aanwezig in het ontwerp van de architect maar weerkaatste zichzelf in de constante beweging van het verkeer dat de brug op en af gaat. Dit is een ononderbroken stroom. De constructie zelf ligt helemaal vrij en je kan het van ver al zien als je over Cambie Bridge rijdt vanaf Down Town. Er zijn veel interessante zichtlijnen en hoeken. Mijn eerste ingeving was om iets te doen met het nabeeld van bewegende koplampen. Als je een nachtfoto maakt van rijdende auto’s met een lange sluitertijd dan ontstaan er lichtstrepen op de foto. Een bevroren beweging. Deze liet ik denkbeeldig meelopen met de rondingen van de balkongevels in rood en wit (headlights/taillights). Incidenteel wilde ik er ook echte beweging in laten lopen. Ik werkte dit uit in een animatie. Toen mijn eerste ontwerp af was planden we al snel een bezoek op locatie in juni 2012.

Het eerste bezoek
Mijn aankomst viel samen met de aanvang van de bouw dus het was zeer hectisch. Zo verliep mijn presentatie ergens tussendoor op het architectenbureau en de feedback was niet eenduidig. Bij een vervolggesprek met Tobi bleek echter dat er problemen waren. Beweging en/ of dynamiek was niet gewenst. De gemeente had daar bezwaar tegen.

Dit probleem met het toepassen van beweging is direct verwant aan het andere werk van mij op West Pender Street. In deze twee torens had ik aan een kant in licht een silhouet getekend van de bergen, hierover verloopt heel langzaam een kleurpalet dat geïnspireerd is op de seizoenen. Soms vervaagt het beeld en maakt plaatst voor een beweging van water dat van de torens naar beneden loopt als een soort waterval. De overburen gingen klagen. Er kwamen breed uitgemeten negatieve berichten in alle media en er werd gedreigd met een rechtszaak. Het is een lang en pijnlijk proces geweest om een middenweg te vinden waarbij er geen vernietigende concessies gedaan hoefden te worden. Gelukkig is een en ander inmiddels gekalmeerd, maar de gemeente wilde absoluut geen risico’s meer nemen.

Zodoende ben ik terug in Nederland opnieuw gaan schetsen om uiteindelijk met een statische versie te komen van mijn oorspronkelijke idee. Mijn definitieve ontwerp had ik via Skype gepresenteerd in februari 2013 en werd heel goed ontvangen. Daarna hoorde ik niets meer tot twee maanden geleden. Verheugd als ik was stuurde ik meteen een mail terug; beleefd maar ferm dat ik niet zou handelen voordat er een contract is. Al snel volgde een Skype gesprek en werden mijn vragen beantwoord. Er was een conflict ontstaan met de architect waardoor alles stil kwam te liggen. Uiteindelijk moest Tobi met hem breken om uit deze impasse te komen. Met deze opheldering en een getekend contract was ik nu dan toch onderweg.

Het tweede bezoek
Ik kom aan in Vancouver en loop vlot door de douane (nooit zeggen dat je voor werk komt, die fout had ik al een keer gemaakt). Iemand van het nieuwe architectenbureau wacht mij op. Als wij Down Town binnen rijden zie ik voor het eerst het gebouw dat nu helemaal af is: maagdelijk wit schittert het in de zon. Ik verblijf in een studio van de fotografe Holly Armishaw die ik heb leren kennen. Een klein simpel appartementje vlakbij mijn reeds bestaande werk aan West Pender. Dit deel van de stad is mij heel bekend. Nog een beetje doorgedraaid van de reis en het tijdsverschil van 9 uur loop ik met Holly naar een van de stranden waar wij iets eten en drinken. Het is prachtig weer en even voelt het als vakantie als ik met mijn blote voeten door de branding van de oceaan loop. De bergen tekenen zich af op de achtergrond, het is adembenemend. Voordat ik omschakel naar mijn weekplanning wil ik eerst kijken of mijn bestaande werk nog intact is. Terwijl ik naar beneden loop richting Coal Harbor zie ik de lichttorens verschijnen en mijn ongerustheid maakt plaats voor opluchting: ze zien er nog net zo uit als hoe ik ze voor het laatst had achtergelaten. Ik kan het niet helpen, een gevoel van trots overspoelt mij, dit is toch wel de grootste opdracht die ik tot toe heb gemaakt. Ondanks alle perikelen, werkt het nog steeds.

westpenderplaceEen volle week werk
De week is snel gevuld. Dag 1 is een locatiebezoek met de architecten van Azurean Architecture die de bouw heeft overgenomen. Daarna volgt een interview voor de Vancouver Sun. Dag 2 begint met een vroeg ontbijt om 7:00 uur met Tobi en zijn partner, daarna ga ik meteen door naar het lichtbedrijf dat verantwoordelijk is voor de plaatsing en de levering van de ledlijnen. Ik heb van tevoren bedacht dat ik alsnog beweging wil inbrengen die geactiveerd kan worden op speciale dagen (Canada Day, Kerst, Nieuwjaar, etc.) Deze ideeën bespreek ik met de mensen die mij gaan helpen om dit te implementeren. Op dag 3 heb ik een afspraak op locatie met de architect Bill Jackson, Darren Luce van het lichtbedrijf, en de bouwplaats manager om een plan te maken voor het afstellen van de spots. De led lijnen zijn al aangebracht. Wij moeten wachten tot het donker is: pas om 22:00 uur, dus Darren neemt mij mee naar de haven om wat te eten. Met het avondlicht dat schijnt op de bergen bevind ik mij weer even in een filmset. Deze scene loopt af zodra de zon onder is en wij weer aan de slag gaan. Ik sta met Darren buiten met een walkietalkie terwijl per verdieping de spots afgesteld worden. Drie uur later is deze klus klaar en wij beginnen met onze eerste proefdraai. Het werkt, maar wij zijn nog lang niet klaar. Op dag 4 heb ik eindelijk uit kunnen slapen, de jetlag lijkt weg te zijn. Wij beginnen weer op locatie rond 21:30 uur, Tobi en Bill staan mij op te wachten met flessen champagne en glazen, de stemming is zeer uitgelaten. Ik waardeer hun enthousiasme maar zeg dat ik de champagne pas ga drinken als mijn werk af is aangezien ik nog een lange nacht te gaan heb – ik wist dat het nachtbraken zou worden; rond 3 uur in de ochtend lag ik in bed. Op dag 5 ben ik weer om 21:30 uur op locatie voor de laatste test doorloop. Ik heb mijn camera bij me, want moet ook foto’s maken voor mijn archief. Terwijl ik bezig ben zie ik twee mensen de levensgevaarlijke weg oversteken waar het verkeer continu raast, en recht op mij aflopen. Ik moet even knipperen maar herken in de gedaantes opeens de oorspronkelijke architect, Arno Matis en zijn vrouw. Ze lijken tevreden te zijn over het resultaat en meteen word ik uitgenodigd voor lunch de volgende dag. Het overvalt mij allemaal een beetje maar ik laat het over mij heenkomen en pak snel door om het werk te voltooien. Die nacht is het dan eindelijk af.

De volgende dag lunch ik met Arno. Ik voel mij een beetje ongemakkelijk wetend dat er een spanning is ontstaan sinds Tobi met hem heeft gebroken. Het verloopt allemaal pijnloos. De laatste dag kan ik vrij besteden. Ik slenter langs de Seawalk, lees wat, luister naar muziek terwijl ik naar de bergen kijk en de watervliegtuigjes op me af zie komen. Ik sluit mijn bezoek op de laatste dag af met een borrel op uitnodiging van Tobi. Zijn droomproject is werkelijkheid geworden maar dit is wat hem betreft nog maar het begin. Hij heeft al weer stapels met ideeën waar hij mij bij wil betrekken. Het zal wel niet mijn laatste bezoek zijn in Vancouver, wie weet wat er nog volgt.

www.lightspace.org
www.southcreeklanding.com

Meer Columns

ADVERTENTIES