Vooruitkijken

  • opdrachtgeverschap en openbare ruimte

Op tafel ligt de Volkskrant waarin een uitgebreid interview staat met Job Hof. Hij werd onlangs 100 jaar en omdat de Volkskrant ook 100 jaar bestaat, interviewt de krant mensen met dezelfde leeftijd. In het artikel wordt ze kort genoemd, kunstenaar Dike Hof, de journalist beschrijft hoe haar vader een van haar beelden laat zien en dat hij zegt dankbaar te zijn dat ze er nog is. In 1994 kreeg Dike Hof te horen dat ze niet lang meer had, wat haar leven onbedoeld richting heeft gegeven. Zoals het leven van Dike Hof verliep, zo verliep ook dit gesprek. Het koos een eigen richting.

In de periode na de diagnose kreeg het maken van kunst voor Hof een andere betekenis, pas gedurende haar ziekte kwam haar kunstenaarschap tot wasdom. Ze begon haar werkende leven als docent Beeldende Vorming in het Voortgezet Onderwijs in Vlaardingen. Dat deed ze naast een studie in Amersfoort. Veel reizen, lange dagen. Na haar afstuderen bleef ze de eerste jaren full time werken. Na verloop van tijd beviel haar dat steeds minder en koos ze voor een vierdaagse werkweek zodat er één dag was waarop ze vrij werk kon maken. Dat was het plan, maar het liep anders.

Dat moment bleek het begin van een veelzijdige kunstenaarspraktijk

In 1994 kreeg ze te horen dat ze een ongeneeslijke vorm van kanker had en dat ze er rekening mee moest houden dat ze snel zou overlijden. Ze werd arbeidsongeschikt verklaard en nam afscheid van haar geliefde baan en school. Ze kwam terecht bij het Helen Dowling Instituut voor psychologische zorg, want zo’n slechte diagnose zet het leven op zijn kop. Nadat ze thuis een kleine sculptuur van was maakte en vervolgens meenam naar de groep zei een van de begeleiders “Als je dat in brons laat gieten, koop ik het direct van je”. Dat moment bleek het begin van een veelzijdige kunstenaarspraktijk die tot op de dag van vandaag duurt.

Zowel kleine sculpturen als grote werken in de openbare ruimte, in opdracht en op eigen initiatief

Het kunstenaarschap van Dike Hof heeft zich langzaam en in de loop der jaren gevormd. Immers, ver vooruitkijken was en is in haar situatie niet mogelijk. Dat ze inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, zegt haar niets. “Kunst geeft inhoud aan mijn leven.” Door met haar werk bezig te zijn, voelt ze zich geen patiënt, maar ze benadrukt dat het maken van kunst geen therapeutische doeleinden dient, het gaat haar echt om het maken zelf. Als we samen terugblikken op de laatste 25 à 30 jaar van haar kunstenaarschap blijkt er een indrukwekkend oeuvre te zijn ontstaan van zowel kleine sculpturen als grote werken in de openbare ruimte, in opdracht en op eigen initiatief.

Haar eerste opdracht was in 2001, Rotterdam was dat jaar Culturele Hoofdstad van Europa en de regio deed ook mee. Hof werd door een Vlaardingse stichting uitgenodigd om een tijdelijk werk voor de openbare ruimte te maken en haar bijdrage viel op; ze bekleedde een grote duwboot in de Wilhelminahaven met duizend meter rood stof. Vervolgens vulde ze de boot met schroot. Uit de installatie klonk Constructions in metal van John Cage.

Na de duwboot volgden meer opdrachten; ze maakte een neonwerk voor het Stiltecentrum in het Vlietlandziekenhuis in Schiedam en een kunstwerk van neon gecombineerd met bronzen sculpturen voor de Stadsgehoorzaal van Vlaardingen. De meest bijzondere opdracht kwam misschien wel van het team van de afdeling Hematologie van het huidige Erasmus MC, waar ze sinds 1994 behandeld wordt. Ze vroegen haar een sculptuur te maken voor onderzoekers die internationaal baanbrekend werk verrichten op het gebied van hematologie. Elke twee jaar krijgt nu een wetenschapper dit bronzen beeld en een geldbedrag. Inmiddels heeft ze van diverse professoren van universiteiten over de hele wereld bedankjes gehad.

De meest bijzondere opdracht kwam misschien wel van het team van de afdeling Hematologie van het huidige Erasmus MC

Wanneer ze niet in opdracht werkt, geeft ze zichzelf een opdracht. Ze bedacht vier neonwerken voor vier beeldbepalende gebouwen in Vlaardingen, legde het plan voor aan de gemeente, vroeg subsidies en vergunningen aan en inmiddels is het werk alweer vele jaren prominent aanwezig in de Vlaardingse buitenruimte. Deze serie is drie jaar geleden aangevuld met een vijfde neonwerk, ook een eigen initiatief. In Vlaardingen is de overkant van de Nieuwe Waterweg historisch gezien van grote betekenis. Inwoners werkten aan de overkant, onder andere bij Shell. Nu prijkt er in diepblauwe neonletters het woord overkant aan de andere zijde van het water, overdag zie je het nauwelijks maar zodra de schemer valt licht het op.

Deze serie is drie jaar geleden aangevuld met een vijfde neonwerk, ook een eigen initiatief

Afgelopen najaar brak Hof bij een val haar rug. Ze werkte op dat moment aan een schetsontwerp voor een gebied in Vlaardingen dat de komende jaren een grote transformatie zal ondergaan. Haar rug moet herstellen en dat kan volgens de artsen minimaal een jaar duren, daarnaast heeft ze veel pijn. Ze werkt pas sinds enkele weken weer verder aan het schetsontwerp en haalbaarheidsonderzoek. Ze wil er nog niet veel over kwijt want er is nog veel onduidelijk. Ze weet het namelijk als geen ander, er is niets zeker in het leven en je moet nooit al te ver vooruitkijken.

dikehof.nl

Deze serie artikelen gaat over opdrachtgeverschap en de openbare ruimte.  Er wordt steeds een situatie geschetst vanuit het perspectief van de verteller. Dat kan een kunstenaar zijn en/of een opdrachtgever. Alles kan aan de orde komen. Met de artikelen en de gesprekken die we voeren met zowel kunstenaars als opdrachtgevers willen we een beeld schetsen van de kunstenaarspraktijk: wat gaat er goed, wat komt een kunstenaar zoal tegen bij werken in de openbare ruimte en hoe werkt een opdrachtgever? Onze hoop is dat iedereen zijn of haar voordeel met de informatie kan doen en tegelijkertijd het perspectief van ‘de ander’ beter leert kennen en begrijpen.

Meer Artikelen

ADVERTENTIES